Toki Pona

Toki Pona là một ngôn ngữ được xây dựng thiểu đơn lập, do nhà ngôn ngữ học và dịch giả Canada Sonja Lang sáng tạo[3][4] làm một ngôn ngữ triết học nhằm đơn giản hóa ý nghĩ và giao tiếp.[4][5] Nó xuất hiện lần đầu trên mạng năm 2001 dưới dạng dự bản,[6] rồi dưới dạng hoàn chỉnh trong cuốn Toki Pona: The Language of Good năm 2014. Một cộng đồng người nói nhỏ hình thành vào đầu thập niên 2000, rồi từ đó ngày một phát triển,[7] nhất là sau khi cuốn sách chính thức ra mắt. Hầu hết hoạt động diễn ra trên diễn đàn trực tuyến, trên mạng xã hội, trong các trang mạng khác, dù đã có một số buổi gặp mặt xảy ra trong mấy năm gần đây.Một tâm đích chính của Toki Pona là sự tối giản.[8] Giống pidgin, nó tập trung vào khái niệm, yếu tố đơn giản mà mọi nền văn hóa đều có. Lang xây dựng Toki Pona làm ngôn ngữ diễn đạt tối đa ý nghĩa với tối thiểu sự phức tạp cũng như để lan truyền suy nghĩ tích cực.[9] Ngôn ngữ này có 120–125 gốc từ và 14 âm vị chọn ra để mọi người nói từ mọi nơi đều dễ dàng thích ứng. Dù không tạo ra làm ngôn ngữ hỗ trợ quốc tế,[10] nó vẫn có thể đóng vai trò đó.[11] Do ảnh hưởng Đạo gia, ngôn ngữ này được sinh ra để giúp người dùng tập trung vào cái cốt lõi, lược bỏ đi sự phức tạp sản sinh trong quá trình suy nghĩ.[12][13][14][15] Mặc cho khối từ vựng nhỏ, người nói vẫn thông hiểu, giao tiếp được với nhau, dựa trên văn cảnh và sự kết hợp từ để đạt để nghĩa mong muốn.[12][16]

Toki Pona

Phát âm [ˈtoki ˈpona]
Thể loại (mục đích) ngôn ngữ được xây dựng, mang yếu tố ngôn ngữ cá nhânngôn ngữ triết học
Glottolog Không có
Tổng số người nói vài ngàn (2015),[1]chừng 400 trên Amikumu (2019)[2]
Thể loại (nguồn) ngôn ngữ a posteriori, mang yếu tố từ vựng tiếng Anh, Tok Pisin, tiếng Phần Lan, tiếng Gruzia, tiếng Hà Lan, tiếng Pháp Acadie, Esperanto, tiếng Croatia, tiếng Trung
Thời điểm 2001
Hệ chữ viết Latinh; “sitelen pona” (tượng hình); “sitelen sitelen” (tượng hình với yếu tố bảng chữ cái để thể hiện từ ngoại lại)
ISO 639-3 Không

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Toki Pona http://tpnimi.blogspot.com/2011/03/introduction-dr... http://www.latimes.com/news/science/la-sci-conlang... http://tokipona.wikia.com/wiki/ISO http://www.interlinguistik-gil.de/wb/media/beiheft... http://archive.is/ralfp http://bellsouthpwp.net/j/i/jimhenry1973/conlang/t... http://tokipona.net/tp/janpije/dictionary.php http://tokipona.net/tp/janpije/hieroglyphs.php http://tokipona.net/tp/janpije/okamasona.php http://tokipona.net/tp/janpije/whytokipona.php